శ్రీ దుర్గా దేవి ఆలయం, తిరువణ్ణామలై
ఆలయ గాధ
ఒకసారి ఆది దంపతులు కైలాసంలో చతురోక్తులతో సమయం గడుపుతున్నారు. వినోదంగా పార్వతీ దేవి త్రినేత్రుని నేత్రాలను తన హస్తాలతో మూసివేశారు. లోకాలకు వెలుగును ప్రసాదించే సూర్యచంద్రులా నేత్రాలు. లోకమాత క్షణకాలం కనులను మూయడం వలన లోకాలన్నీ వేల సంవత్సరాలు అంధకారంలో మునిగిపోయాయి. లోకాలలో పరిస్థితులన్నీఅల్లకల్లోలంగా మారిపోయాయి. అమ్మవారికి తాను చేసిన తప్పు అవగతమైనది. లోకాలను కాపాడే ఆదిశక్తి వాటిని అస్తవ్యస్తంగా మార్చినందుకు ఆమె దోష నివారణకు సిద్దపడింది. మహేశ్వరుడు ఆమెను సప్త ముక్తి క్షేత్రాలలో ఒకటైన కాంచీపురంలో చూత వృక్షం క్రింద తన దర్శనం కొరకు తపస్సు చేయమని మార్గోపదేశం చేశారు.
గౌతమాశ్రమంలో విడిది చేసిన దేవేరి వద్దకు దేవతలు, మహర్షులు, మునులు తరలి వచ్చారు. ఆమెను సేవించుకొని మహిషాసురుని వలన తామెదుర్కొంటున్న ఇబ్బందులు ఏకరవు పెట్టి, కాపాడమని అర్ధించారు. దేవి వారికి వరగర్వంతో లోకకంటకునిగా మారిన అసురుని భాధ తగిన సమయంలో తొలగిపోతుందని అభయమిచ్చారు. అధర్మ మార్గంలో నడిచే వాని పాపం ఏదో ఒకనాటికి పండుతుంది కదా ! వాని అహంకారమే మృత్యువుగా మారుతుంది. అదే జరిగింది మహిషాసురుని విషయంలో కూడా !
ఒకనాడు వేట నిమిత్తం ఇక్కడికి వచ్చిన రాక్షస రాజు గౌతమాశ్రమములో ధ్యానంలో ఉన్న లోకేశ్వరిని చూసాడు. కర్మ పరిపక్వానికి రావడం వలన ఆమెలో అతనికి అమ్మ కనిపించలేదు. అతిలోక సౌందర్యరాశి దర్శనమిచ్చింది. అసురునిలో మోహావేశం తలెత్తినది. ఆమె ఎవరో తెలుసుకోడానికి మారువేషంలో ఆశ్రమానికి వెళ్ళాడు. చెలికత్తె " ఆమె తన పతి గురించి తపమాచరిస్తోంది. ఆయన దయ ఇంకా కలుగలేదు. ఆయన అనుగ్రహం కలిగే వరకు ఈమె తపము ఆగదు " అని తెలిపింది.
నిజరూపం దాల్చిన మహిషుడు " ఆ పతిని నేనే! ఈ సుందరాంగి నిరీక్షణ ఫలించింది" అని అంటూ మితిమీరిన అహంతో తన గొప్పలు చెప్పుకోసాగాడు. ఉన్మాద ప్రేలాపనకు కనులు తెరచిన కాత్యాయని ఉగ్ర రూపమైన దుర్గ గా అవతరించినది. క్షణకాలంలో అసుర సైన్యాన్ని బూడిద చేసింది. లోకాలకు ఆనందం కలిగే విధంగా మహిషుని శిరస్సును త్రిశూలంతో ఖండించి మహోగ్రంగా దాని మీద నాట్యం చేయసాగింది. దనుజుని తురిమిన దుర్గను దేవతలు, మహర్షులు స్తోత్రం చేసి కీర్తించారు. శాంతించిన శాంభవి రాక్షసుని కంఠాన్ని అలంకరించిన శివ లింగాన్ని చేతి లోనికి తీసుకున్నది. రాక్షసుని రుధిరంతో తడిసిన లింగం ఆమె హస్తాన్ని అంటుకొని ఉండిపోయింది. ఎన్ని ప్రయత్నాలు చేసినా ఊడి రాలేదు.
గౌతమ ముని "దేవదేవి ! అసురుడైనా మహిషుడు అమిత శివ భక్తుడు. లింగ దారుడు. పూర్వజన్మ పుణ్యఫలం కారణంగా లోకనాయకివైన నీ చేతిలో మరణం పొందాడు. శివభక్తుని సంహరించడం వలన సంక్రమించిన దోషం కారణంగా లింగం నీ చేతికి అంటుకొనిపోయింది. సర్వతీర్ధాల జలంలో స్నానమాచరించి అరుణాచలేశ్వరుని సేవించుకొంటే దోషం తొలగిపోతుంది" అని పక్కన ఉన్న శిలను పగులగొట్టమని సలహా ఇచ్చారు. అమ్మవారు ఖడ్గంతో రాతిని ఖండించగా నీరు ఉబికివచ్చింది. దానిలో శుచిగా మారి మహాముని చెప్పిన ప్రకారం తిరిగి తపస్సు మీద దృష్టిని కేంద్రీకరించింది.
అలా అమ్మవారి ఖడ్గ ఘాతానికి రాతి నుంచి ఉద్భవించిన నీటితో ఏర్పడిన పుష్కరిణిని "ఖడ్గ తీర్ధం" అని పిలుస్తారు. ఆలయంలో చూడవచ్చును.
ఆనతి కాలం లోనే దేవి తపస్సుకు, దీక్షకు సంతసించిన మహేశ్వరుడు దర్శనమిచ్చి అమ్మవారికి తనలో అర్ధభాగం ఇచ్చి శ్రీ అర్ధనారీశ్వరునిగా పేరొందినది ఇక్కడికి అతి సమీపంలోనే గల పావళకున్రు మీద అని చెబుతారు.
సమస్త దేవతల, మహర్షుల కోరిక మేరకు అమ్మవారు ఇక్కడే కొలువు తీరారు. అరుణగిరి పాదాల వద్ద ఉన్న ఈ ఆలయం ఎన్నో ప్రత్యేకతలతో నిండి ఉంటుంది.
ప్రతి నిత్యం స్థానిక మరియు దూర ప్రాంత భక్తులు వందలాదిగా తరలి వచ్చే ఈ ఆలయంలో పర్వదినాలలో రద్దీ మరింత ఎక్కువగా ఉంటుంది.ముఖ్యంగా మహిళా భక్తులు వివాహం మరియు సంతానం కొరకు వస్తుంటారు.
ఆలయ విశేషాలు
శ్రీ చక్ర సన్నిధి
ఉపాలయాలు
ప్రధాన గర్భాలయానికి వెలుపల శ్రీ కాల భైరవ మరియు శ్రీ దక్షిణా మూర్తులను చెక్కారు. దర్శించుకోవచ్చును.
ప్రధాన ఆలయం వెనుక పక్క ఉంచిన నంది అరుణ గిరి వైపుకి తిరిగి ఉంటుంది. ఇక్కడ అది చాలా సహజం. తిరువన్నామలైలో పెద్ద సంఖ్యలో నంది విగ్రహాలు కనపడతాయి. అన్నీ కూడా అరుణాచలం వైపుకే తిరిగి ఉండటం చెప్పుకోదగిన అంశం. మరి తిరువణ్ణామలైలో పర్వతమేగా పరమేష్ఠి ! నంది దగ్గర నిలబడితే అరుణ గిరి సుస్స్పష్టంగా పూర్తిగా దర్శనమిస్తుంది.అపూర్వ అనుభూతిని పొందవచ్చును
ఆలయ వెలుపలి గోడలపైన గోవు క్షీరంతో లింగానికి అభిషేకం చేయడం, కన్నప్ప లింగరాజుకి తన నేత్రాలను సమర్పించుకోవడం లాంటివి చక్కగా సుందరంగా సూక్ష్మ రూపంలో నేర్పుగా మలచారు.
శ్రీ పాపవినాశేశ్వరుడు
అరుణగిరికి నమస్కరించుకుని ప్రదక్షిణా పధంలో నడుచుకొంటూ వెళితే అక్కడ శ్రీ పాపవినాశేశ్వర స్వామి లింగరూపంలో కొలువుతీరి ఉంటారు. ప్రాంగణంలో ఇది మూడవ ప్రధాన ఆలయం. ఈ పాపవినాశేశ్వర స్వామి లింగం మహిషాసురుని కంఠసీమ నుండి అమ్మవారి చేతికి అతుకున్న లింగమే! ఖడ్గ తీర్థ జలంతోనే స్వామి వారికి అభిషేకం జరుగుతుంది. స్వామి వారి దర్శనం సర్వ పాపహరణం అని విశ్వసిస్తారు. ప్రతి నిత్యం అభిషేకాలు, అలంకరణలు, అర్చనలు మరియు ఆరగింపులు జరుగుతాయి. త్రయోదశి,అమావాస్య,పౌర్ణమి, మాస శివరాత్రి మరియు ఇతర పర్వదినాలలో విశేష పూజలు చేస్తారు శ్రీ పాపవినాశేశ్వర స్వామి వారికి.
శ్రీ దుర్గా దేవి సన్నిధి
ప్రాంగణంలోని ముఖ్య ప్రధాన ఆలయం.శ్రీ పాపవినాశేశ్వర స్వామికి మొక్కి వర్ణభరిత శిల్పాలతో నిండిన ముఖమండపం గుండా ప్రధాన ఆలయం లోనికి ప్రవేశిస్తే ఆరు అడుగుల ఎత్తైన రూపంలో అమ్మవారు శ్రీ దుర్గా దేవి అష్ట భుజిగా స్థానిక భంగిమలో దర్శనమిస్తారు.
మహిషాసుర శిరస్సు మీద నిలబడి శూలం,శంఖు చక్రం లాటి ఆయుధాలు ధరించి కటి అభయ హస్తాలతో, భిన్న వర్ణ పుష్ప స్వర్ణాభరణ భూషితగా కనపడే లోకపావని శ్రీ దుర్గా దేవి రూపం భక్తుల హృదయాలలో శాశ్వతంగా నిలిచిపోతుంది. నేత్ర పర్వంగా కనపడే శ్రీ దుర్గ దేవి శాంత రూపిణి. వరదాయిని.
పూజలు - ఉత్సవాలు
